Λαϊκή Συνέλευση πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα, 17/5/2010, στο Πέτα, με θέμα το σχέδιο Καλλικράτης για το νομό μας. Το ομόφωνο ψήφισμα της συνέλευσης είναι το ακόλουθο:
Κίνηση Πολιτών Δήμου Πέτα
1. κ. Γ. Ραγκούση, Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
2. Βουλευτές Νομού Άρτας
3. Δημοτικά Συμβούλια Νομού Άρτας
4. Νομαρχιακό Συμβούλιο Άρτας
Κοινοποίηση:
1. ΠΑΣΟΚ
2. ΝΔ
3. ΚΚΕ
4. ΛΑΟΣ
5. ΣΥΡΙΖΑ
6. ΚΕΔΚΕ
7. ΕΝΑΕ
Αξιότιμοι Κύριοι,
Αποφασίσαμε να απευθυνθούμε σε σας, καθώς η ανακοίνωση του χωροταξικού σχεδιασμού για τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ στο Νομό μας, μας απογοήτευσε οικτρά, δεδομένου ότι φανέρωσε την επικράτηση μικρόνοων προσωπικών στρατηγικών που υπονομεύουν το μέλλον και τις αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής μας.
Δυστυχώς, οι τοπικοί υπεύθυνοι του χωροταξικού του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ δεν σχεδίασαν το μέλλον του Νομού μας στο πλαίσιο μιας ανοιχτής διαδικασίας δημοκρατικού διαλόγου, που θα αφουγκραζόταν τις αγωνίες και τους προβληματισμούς της τοπικής κοινωνίας και που θα επεξεργαζόταν με επιστημονικό τρόπο τα προβλήματα και τις αναπτυξιακές προοπτικές κάθε περιοχής, ώστε να υπάρξουν οι αναγκαίες συναινέσεις και να δημιουργηθούν συμπαγή και βιώσιμα αυτοδιοικητικά σχήματα. Επίσης, οι τοπικοί υπεύθυνοι σχεδιασμού του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ καταπάτησαν προκλητικά τα κριτήρια που έθεσαν το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και η ΚΕΔΚΕ. ‘Όλοι οι σχεδιασμοί τους έγιναν παρασκηνιακά με ένα και μοναδικό γνώμονα: την πολιτική τους επιβίωση εις βάρος της ανάπτυξης του τόπου. Θα διαπιστώσουν όμως πολύ σύντομα ότι δεν απευθύνονται σε ιθαγενείς ή φόρου υποτελείς, όπως μπορεί άλλωστε να διαβεβαιώσει η πολύχρονη ιστορία κοινωνικών αγώνων των πολιτών της περιοχής.
Δεν είναι τυχαίο που στο Νομό μας δεν βρέθηκαν ούτε δύο δήμοι που να υποβάλουν κοινή πρόταση. Δεν είναι τυχαίο που όλοι οι δήμοι πρότειναν τα δικά τους σχήματα, χωρίς να έρθουν σε συνεννόηση με όμορους δήμους, έχοντας ως μοναδική έγνοια την εξασφάλιση της έδρας. Δεν είναι επίσης τυχαίο το γεγονός ότι στο πλαίσιο της ΤΕΔΚ Άρτας, δεν πραγματοποιήθηκε ουσιαστικός διάλογος, αλλά το κορυφαίο αυτοδιοικητικό όργανο του Νομού σύρθηκε σε μια τεχνητή έλλειψη συνεννόησης με αποτέλεσμα να μην καταλήξει, ούτε αρχικά αλλά ούτε κατά το στάδιο της διαβούλευσης, σε κάποια ολοκληρωμένη και ενιαία πρόταση.
Δυστυχώς οι κύκλοι που σχεδίασαν τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ στο Νομό Άρτας, δεν επιθυμούσαν τον ανοικτό διάλογο. Το μόνο που θέλανε ήταν να περάσει η πρότασή τους για τέσσερις δήμους στο Νομό, χωρίς να έχουν το θάρρος να προσδιορίσουν δημόσια ποιοι θα είναι αυτοί οι δήμοι και με ποια κριτήρια θα δημιουργηθούν. Δημιούργησαν επί μακρόν ένα νεφελώδες τοπίο, διασπείροντας όλα τα πιθανά και απίθανα σενάρια, προκειμένου οι πολίτες να κουραστούν και να δεχτούν τελικά οποιαδήποτε λύση ως φυσιολογική.
Κάπως έτσι προέκυψε η πρόταση για τη δημιουργία του αφύσικου Δήμου «Ν. Σκουφά», την οποία, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι δημότες των Δήμων Πέτα, Κομποτίου και Αράχθου από την πρώτη στιγμή καταδίκασαν. Έστω και καθυστερημένα ξεκίνησε ένας ουσιαστικός διάλογος που είχε τα εξής αποτελέσματα, που προκύπτουν μέσα από επίσημες αποφάσεις και δημόσιες δηλώσεις:
- Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πέτα αποφάσισε κατά πλειοψηφία πως η λύση που εγγυάται καλύτερες προοπτικές για το Δήμο είναι η ένωσή του με το Δήμο Αρταίων.
- Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Άρτας αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην κάνει αποδεκτή την χωροταξική κατανομή του προγράμματος «Καλλικράτης» και πρότεινε να εφαρμοστεί η μελέτη του Ι.Τ.Α. που στηρίζεται σε επιστημονικά και αντικειμενικά κριτήρια, και η οποία προέβλεπε τη δημιουργία τριών (3) Δήμων στο Νομό Άρτας.
- Δημιουργήθηκε κίνηση πολιτών, με αθρόα συμμετοχή, που μελέτησε σε βάθος τα προβλεπόμενα στο Πρόγραμμα «Καλλικράτης» και ανέπτυξε ισχυρή επιχειρηματολογία κατά της δημιουργίας του ανίσχυρου Δήμου «Ν.Σκουφά».
- Ο Βουλευτής κ. Παπασιώζος αναφέρθηκε σε «δύο δήμους στα ορεινά, ένα δήμο με την πόλη της Άρτας και ένα δήμο στον κάμπο». Επίσης, αναφέρθηκε στα δισεπίλυτα προβλήματα του προτεινόμενου Δήμου «Ν.Σκουφά», ο οποίος έχει μεγάλες «ανομοιότητες και θα πρέπει να ξεπεράσει δυσλειτουργίες σχετικά με την αναπτυξιακή δομή του».
- Ο Δήμαρχος Αράχθου, με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ., χαρακτήρισε τον Δήμο «Ν.Σκουφά» ως «έκτρωμα», ενώ επέμεινε στη δημιουργία δήμου κάμπου.
- Η μείζων αντιπολίτευση του Δήμου Αρταίων, χαρακτήρισε τον Δήμο «Ν.Σκουφά» ως «έκτρωμα».
- Ο δήμαρχος Κομποτίου, χαρακτήρισε το χωροταξικό του νομού όπως εξελίχθηκε, κατώτερο των περιστάσεων ενώ διεκδίκησε την έδρα του προτεινόμενου Δήμου «Ν.Σκουφά» για λογαριασμό του Κομποτίου.
- Τα Δ.Σ των Δήμων Αμβρακικού και Φιλοθέης εξέφρασαν την υποστήριξή τους στη δημιουργία Δήμου Κάμπου, με διαφωνίες ως προς την έδρα.
Αντ΄ αυτού όμως, προτάθηκε ο κατατεμαχισμός των αναπτυξιακών προοπτικών του τόπου, η δημιουργία ενός ηγεμονικού δήμου Άρτας και ενός ανίσχυρου δήμου στο περιθώριο του Νομού ο οποίος καταδικάστηκε ήδη σε υπανάπτυξη.
Ο τέταρτος λοιπόν δήμος στην Άρτα μπορεί να είναι βιώσιμος μόνο ως συνένωση των δήμων του κάμπου της Άρτας. Ωστόσο, η κοινή συνισταμένη όλων των αποφάσεων και των δημοσίων δηλώσεων των Δημοτικών Συμβουλίων και των Δημάρχων, των αποφάσεων της ΤΕΔΚ, των αποφάσεων του Νομαρχιακού Συμβουλίου, καθώς και της πρόθεσης του Δ.Σ. Άρτας να αποκτήσει πρόσβαση στον Αμβρακικό, οδηγεί στη δημιουργία τριών δήμων στην Άρτα, σύμφωνα άλλωστε και με τη σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κάθε άλλη επιλογή και σχεδιασμός, όπως αναλυτικά θα τεκμηριώσουμε στη συνέχεια, είναι ενάντια στη βούληση και τις αποφάσεις των τοπικών κοινωνιών, καταπατά τα κριτήρια του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ και υπονομεύει τις αναπτυξιακές προοπτικές του τόπου.
Αξιότιμοι Κύριοι,
η δημιουργία του Δήμου «Ν. Σκουφά» είναι μια επιλογή ενάντια όχι μόνο στις αναπτυξιακές προοπτικές των Δήμων που συμπεριλαμβάνει, αλλά και ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής. Είναι μία επιλογή που έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το στίγμα της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης που θέτει ως βασικούς πυλώνες για τη δημιουργία των νέων δήμων, την εσωτερική συνοχή, την ύπαρξη ολοκληρωμένης μελέτης και εργαλείων ανάπτυξης, την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη και την προοπτική αναπτυξιακής ώθησης. Είναι μια επιλογή που καταστρατηγεί όλα τα ουσιαστικά κριτήρια που θέτει η αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, για τη συνένωση των Δήμων.
Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της Άρτας είχαμε πλήρη, αυθαίρετη και προκλητική ανατροπή του συνόλου των Κριτηρίων του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ, καθώς:
1. Καταστρατηγήθηκαν τα Οικονομικά Κριτήρια.
Είναι γεγονός ότι ο Νομός Άρτας χαρακτηρίζεται από «υδροκέφαλη» αστική ανάπτυξη, καθώς διαθέτει ένα μόνο αστικό κέντρο, την Άρτα. Το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας συντελείται στον αστικό ιστό της. Η δομή της απασχόλησης είναι τέτοια τα τελευταία χρόνια, που είχε ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι κάτοικοι των γύρω περιοχών να εργάζονται, να λειτουργούν, να καταναλώνουν και να επενδύουν στην αγορά ακινήτων της Άρτας. Επίσης, καθώς διαθέτει συγκεντρωμένες όλες τις υπηρεσίες και τα εμπορικά καταστήματα, εξυπηρετεί καθημερινά τους κατοίκους μιας ευρύτερης γεωγραφικά περιοχής, που καταναλώνουν το εισόδημά τους στην Άρτα και συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξή της. Το μέρισμα όμως αυτής της ανάπτυξης δεν πηγαίνει και σε αυτούς αλλά μένει στα στενά διοικητικά όρια του Δήμου Αρταίων. Οι δραστηριότητες που χρηματοδοτούν οι πολίτες των όμορων δήμων, θα αποτελέσουν πόρους μόνο του Δήμου Άρτας (ΦΠΑ προϊόντων και υπηρεσιών, Φόρος Ακίνητης Περιουσίας, Φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων) αποστερώντας με αυτό τον τρόπο τους αναγκαίους πόρους ανάπτυξης από τον θνησιγενή Δήμο «Ν. Σκουφά».
Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι αδύνατη η δημιουργία εναλλακτικού πόλου ανάπτυξης σε μια περιοχή που εφάπτεται με την Άρτα και βρίσκεται επί της ουσίας εντός του αστικού ιστού της.
2. Καταστρατηγήθηκαν τα Γεωγραφικά Κριτήρια.
Ο προτεινόμενος Δήμος «Ν. Σκουφά» αποτελεί πανελλήνια πρωτοτυπία, καθώς το σχήμα του είναι μακρόστενο και τοξοειδές, ενώ δεν διαθέτει γεωγραφικό ή πληθυσμιακό κέντρο βάρους.
Η προσβασιμότητα είναι προβληματική, καθώς η σύνδεση μεταξύ Πέτα-Κομποτίου και Νεοχωρίου, επιτυγχάνεται από ένα δαιδαλώδες και επικίνδυνο εθνικό, επαρχιακό και δημοτικό δίκτυο που διέρχεται μάλιστα μέσα από πολλούς οικισμούς. Η ουσιαστική πρόσβαση Πέτα και Νεοχωρίου μπορεί να γίνει μόνο μέσω του κέντρου της Άρτας!
Αναφορικά με τα δίκτυα υποδομών, οι προς ένωση δήμοι, εξαιτίας και της απόστασης που χωρίζει τα κέντρα τους, ποτέ δεν ήρθαν σε συνεννόηση για την εκτέλεση κάποιου έργου υποδομής η κάποιας κοινής αναπτυξιακής πρωτοβουλίας. Αντίθετα ο Δήμος Πέτα με το Δήμο Αρταίων, έχουν δημιουργήσει στο πρόσφατο παρελθόν διαδημοτική επιχείρηση, τη λαχαναγορά, εκπόνησαν κοινή μελέτη υδροδότησης, διαθέτουν ενιαίο πολεοδομικό σχέδιο, γεγονός που καταδεικνύει ότι έχουν αναπτυχθεί ήδη σημαντικές συνεργασίες. Επίσης παρά το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν με τον ακριβή προσδιορισμό των ορίων τους – που θα λυθεί αυτομάτως με τη συνένωσή τους- παραχωρήθηκαν από το Δήμο Πέτα εκτάσεις τόσο για την λειτουργία της χωματερής της Άρτας παλαιότερα, όσο και για τη δημιουργία του νέου νεκροταφείου προσφάτως.
3. Καταστρατηγήθηκαν τα αναπτυξιακά κριτήρια, υπονομεύοντας τις αναπτυξιακές προοπτικές και αγνοώντας τις τοπικές κοινωνίες.
Ο χωροταξικός σχεδιασμός στην Άρτα, ενάντια στις βασικές αρχές και τα κριτήρια του Καλλικράτη, έχει ως αποτέλεσμα τη μη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της αποκέντρωσης στο σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, την υλοποίηση και τον έλεγχο των τοπικών αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, όπως άλλωστε επιβάλλει η σύγχρονη εθνική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Σε αντίθεση με τις εκφρασμένες επίσημες απόψεις των τοπικών κοινωνιών, υπονομεύτηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές της ζώνης του Αμβρακικού, η οποία μοιράστηκε σε δύο κομμάτια αυθαίρετα, ατεκμηρίωτα και αψυχολόγητα, εμποδίζοντας με αυτό τον τρόπο το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενιαίων παρεμβάσεων για την προστασία, την ανάδειξη και την ήπια αξιοποίησή του, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
Επιπρόσθετα, υπονομεύτηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές της ζώνης του Κάμπου, ο οποίος κατατμήθηκε βάναυσα, ατεκμηρίωτα και αψυχολόγητα, στερώντας στην τοπική κοινωνία τη δυνατότητα εκπόνησης και υλοποίησης έργων ανάπτυξης και υποστήριξης της αγροτικής παραγωγής του Κάμπου, που αποτελεί το βασικό παράγοντα προσδιορισμού της πρωτογενούς παραγωγής του Νομού Άρτας. Η μεθόδευση αυτή θα εμποδίσει την προώθηση των αναγκαίων παρεμβάσεων ενίσχυσης της αγροτικής παραγωγής, όπως σχεδιασμός και αναδιάρθρωση καλλιεργειών, ενοποίηση υποδομών, σχεδιασμός και υλοποίηση αρδευτικών δράσεων, σχεδιασμός ενιαίων μεθοδολογιών και έργων προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και των υδάτινων πόρων (Άραχθος, Λιμνοθάλασσες, Αμβρακικός Κόλπος).
Υπονομεύτηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές της ζώνης Αστικής Ανάπτυξης, η οποία προσδιορίζεται από διαμερίσματα του Δήμου Αρταίων, του Δήμου Πέτα, του Δήμου Φιλοθέης, του Δήμου Βλαχέρνας και του Δήμου Κομποτίου. Οι περιοχές αυτές εδώ και πολλές δεκαετίες παρουσιάζουν ιδιαίτερη ένταση της αστικοποίησης, καθώς και ενίσχυση των δραστηριοτήτων εμπορίου και παροχής υπηρεσιών. Η ζώνη αυτή παρουσιάζει έντονα αστικά χαρακτηριστικά, καθημερινή δραστηριότητα και κινητικότητα των πολιτών μεταξύ των Δήμων αυτών, καθημερινή οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα που δεν μπορεί, ούτε πρόκειται, να διαρραγεί με τεχνητούς φραγμούς. Σε μια ακτίνα τριών μόλις χιλιομέτρων γύρω από την πόλη της Άρτας έχουν αναπτυχθεί αστικές περιοχές που εξυπηρετούνται λειτουργικά από τις υπηρεσίες που αναπτύχθηκαν στην Άρτα και στερήθηκαν από τις όμορες περιοχές. Η μη-αναγνώριση της άμεσης αυτής λειτουργικής σχέσης μεταξύ των περιοχών αυτών θα έχει καταστροφικές συνέπειες. Οι πόροι από την οικονομική δραστηριότητα των πολιτών άλλων δήμων που καταναλώνονται στην πόλη της Άρτας (ποσοστά φόρου από υπηρεσίες φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς και ποσοστά φόρου από το ΦΠΑ), θα αποτελούν οριστικά χαμένους πόρους.
Υπονομεύτηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές της ζώνης Πουρναρίου. Η τεχνητή λίμνη Πουρναρίου και η ζώνη γύρω από αυτή, προσφέρεται για ανάπτυξη ψυχαγωγικών, αθλητικών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών και αγροτουριστικών δραστηριοτήτων. Η διάσπαση της ενιαίας αυτής ζώνης ανάπτυξης σε δύο διαφορετικούς δήμους, υπονομεύει αποφασιστικά τις δυνατότητες των γειτονικών δήμων Άρτας, Πέτα και Βλαχέρνας για την εκπόνηση και την υλοποίηση δράσεων ήπιας ανάπτυξης και αξιοποίησης της περιοχής, στερώντας από τον τριτογενή τομέα της τοπικής παραγωγής ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά εργαλεία που διαθέτει ο Νομός.
Τέλος, υπονομεύτηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές της ζώνης Ελαιοκαλλιεργειών, η οποία υφίσταται στους Δήμους Πέτα, Κομποτίου και Βλαχερνών και με το προτεινόμενο σχέδιο κατατμήθηκε, στερώντας τη δυνατότητα εκπόνησης και υλοποίησης έργων ανάπτυξης και υποστήριξης της ελαιοκομικής παραγωγής, που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες ενίσχυσης της πρωτογενούς παραγωγής του Νομού. Η μεθόδευση αυτή θα εμποδίσει την προώθηση των αναγκαίων έργων, παρεμβάσεων και μεθοδολογιών ενίσχυσης της ελαιοκομικής παραγωγής, μέσω επίτευξης οικονομιών κλίμακος και αρδευτικών έργων, σε συνδυασμό με έργα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και των υδάτινων πόρων.
4. Καταστρατηγήθηκαν τα Πολιτιστικά και Ιστορικά Κριτήρια
Μηδενίστηκε η μακρόχρονη και διαχρονική κοινωνική, πολιτιστική και ιστορική προσφορά των όμορων Δήμων, που αποτελούν ορόσημα στους αγώνες για την Ελευθερία και την Εθνική Ανεξαρτησία (Μάχη του Πέτα και Θυσία των Φιλελλήνων το 1822, αλλεπάλληλα απελευθερωτικά εθνικά κινήματα καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα και μέχρι την οριστική απελευθέρωση της Άρτας το 1881, σφοδρές συγκρούσεις το 1897 και το 1912 για την απελευθέρωση των υπολοίπων εδαφών της Άρτας και της Ηπείρου, κοινωνικοί αγώνες των πολιτών του Πέτα για την απόδοση των τσιφλικιών στους ακτήμονες γεωργούς και την οριστική επίλυση του αγροτικού ζητήματος στην Άρτα, αντιστασιακών αγώνων κατά τη διάρκεια της κατοχής στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο που ερήμωσε ολόκληρες περιοχές).
5. Καταστρατηγήθηκαν τα Χωροταξικά Κριτήρια, καθώς:
Έγινε διάσπαση των λειτουργικών και αναπτυξιακών ζωνών, καθώς και ταυτόχρονη υπονόμευση του στόχου της γεωγραφικής / χωρικής ολοκλήρωσης των υφιστάμενων κοινωνικών, διοικητικών και οικονομικών λειτουργιών, εξυπηρετήσεων και υποδομών, εμποδίζοντας με αυτό τον τρόπο τη διασφάλιση συνθηκών βιωσιμότητας, καθώς η σημαντική αποδυνάμωση των αναπτυξιακών προοπτικών θα έχει οδυνηρές επιπτώσεις στους Δήμους που δεν έχουν συνοχή, υπηρεσίες και υποδομές.
Ειδικότερα, εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με τη δυνατότητα ουσιαστικής στελέχωσης του δήμου «Ν. Σκουφά», δεδομένου ότι έχουν παγώσει οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για τα επόμενα έτη, ενώ η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκησης Άρτας που θα μπορούσε να διαθέσει προσωπικό είναι ήδη υποστελεχωμένη, ενώ ταυτόχρονα τα υφιστάμενη στελέχη της θα κληθούν να συγκροτήσουν τις δομές της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Ο προτεινόμενος δήμος «Ν. Σκουφά» δύσκολα θα στελεχωθεί με το αναγκαίο εξειδικευμένο προσωπικό για να αποκτήσει τη διαχειριστική επάρκεια που απαιτείται για την εκτέλεση έργων του ΕΣΠΑ, αλλά και για να ασκήσει αποτελεσματικά τις νέες αρμοδιότητες που του μεταβιβάζονται.
Τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με τους περιορισμένους πόρους που περιγράψαμε αναλυτικά σε προηγούμενο σημείο και την υπονόμευση των αναπτυξιακών εργαλείων, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια τον προτεινόμενο δήμο «Ν. Σκουφά» σε υποβάθμιση, μαρασμό και υπανάπτυξη.
Τέλος, δεν ελήφθησαν καθόλου υπόψη τα χαρακτηριστικά της υφιστάμενης έντονης γεωγραφικής κινητικότητας και τα χωρικά πεδία που αυτή διαμορφώνει σε καθημερινή βάση, σύμφωνα με την δομή της απασχόλησης των πολιτών και σε συνδυασμό με τις λειτουργικές εξαρτήσεις και επιρροές μεταξύ των οικιστικών κέντρων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ιδιαίτερα ισχυρής λειτουργικής εξάρτησης διαπιστώνεται μεταξύ της Άρτας και του Πέτα, που για πολλές δεκαετίες παρουσιάζουν δυσδιάκριτα και αμφισβητούμενα διοικητικά όρια.
Αξιότιμοι Κύριοι,
Παραπάνω αναλύσαμε διεξοδικά, και στο βαθμό που η παρούσα παρέμβαση επιτρέπει, την κατάσταση που διαμορφώνεται στο Νομό Άρτας. Θεωρούμε ότι τόσο η διαβούλευση με την κοινωνία, όσο και η διαδικασία συζήτησης στη Βουλή των Ελλήνων, αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία του Δημοκρατικού μας Πολιτεύματος, και για το λόγο αυτό προσερχόμαστε καλόπιστα και εκφράζουμε τις απόψεις μας, βάσει επιχειρημάτων. Είμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε και να συζητήσουμε αντεπιχειρήματα, εάν υπάρχουν, καθώς μέχρι τώρα δεν έχει εκφραστεί κανένα.
Γνωρίζουμε ότι η υπηρέτηση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απαιτεί προσωπικό κόστος, μεράκι και υπευθυνότητα. Ταυτόχρονα όμως οι τοπικές κοινωνίες απαιτούν συνέπεια και αποτελεσματικότητα, παροχή άμεσων αναπτυξιακών προοπτικών και πλήρη ενεργοποίηση όλων των τοπικών πλεονεκτημάτων, χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς, καθυστερήσεις και αναβολές. Ως εκ τούτου, γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα, ότι για να προχωρήσει μια τόσο σημαντική μεταρρύθμιση είναι απαραίτητη η συναίνεση της τοπικής κοινωνίας. Σας δηλώνουμε κατηγορηματικά πάντως, ότι δεν προτιθέμεθα εμείς και τα παιδιά μας να γίνουμε πειραματόζωα ελέγχου της αρχιτεκτονικής ευστάθειας των εκτρωματικών επιλογών του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ στην Άρτα.
Είμαστε σίγουροι, ότι για εσάς, η διαβούλευση αυτή έχει και νόημα και περιεχόμενο.
Οι εισηγήσεις που σας έγιναν για τέσσερις δήμους στην Άρτα και ειδικότερα για τη δημιουργία του Δήμου «Ν. Σκουφά», βασίστηκαν καθαρά σε προσωπικές στρατηγικές και είναι ενάντια στην βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη της περιοχής μας, όπως αναλυτικά περιγράψαμε παραπάνω.
Σας καλούμε, έστω και την ύστατη ώρα να αρθείτε στο ύψος που απαιτούν οι κρίσιμες περιστάσεις της χώρας μας και του τόπου, για τους λόγους που αναλύθηκαν ήδη, και με δεδομένες τις απόψεις των τοπικών κοινωνιών, και προς όφελος της ευρύτερης περιοχής να δημιουργηθούν τρεις Δήμοι στην Άρτα, δύο Ορεινοί και ένας ενιαίος τρίτος μητροπολιτικός Δήμος Αρταίων, προκειμένου να είναι εφικτή:
- Η άμεση και ανέξοδη άρση των τεχνητών αδιεξόδων, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας και η εξοικονόμηση πόρων.
- Η επίτευξη ενότητας αναπτυξιακών στόχων, που θα σηματοδοτήσει την αναπτυξιακή ταυτότητα της περιοχής, όπως ρητά αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του Καλλικράτη.
- Η συνένωση των όμορων δήμων με τον δήμο Άρτας που αποτελεί αστικό κέντρο, με τον οποίο συναποτελούν ήδη ενιαία λειτουργική ενότητα, ανεξαρτήτως πληθυσμιακού ορίου, σύμφωνα με την ίδια εισηγητική έκθεση.
- Η ενιαία αξιοποίηση των αναπτυξιακών εργαλείων της περιοχής (Αμβρακικός Κόλπος, Κάμπος, Παραποτάμια Ζώνη, Ζώνη Αστικής Ανάπτυξης γύρω από την πόλη της Άρτας, Λίμνη Πουρναρίου, Ζώνη Ελαιοκαλλιεργειών, κλπ).
- Ο ενιαίος σχεδιασμός και υλοποίηση παρεμβάσεων.
- Η αποτελεσματική αξιοποίηση του στελεχιακού δυναμικού της τοπικής αυτοδιοίκησης.
- Η ενιαία διαχείριση των πόρων που εισφέρουν οι πολίτες μέσω του εισοδήματός τους.
- Η ενίσχυση των ψυχικών δεσμών των πολιτών και η αποφυγή της διάρρηξης του κοινωνικού ιστού με τη δημιουργία αδιέξοδων αντιπαλοτήτων.
- Η άμεση ενεργοποίηση του συνόλου των πολιτών και του αυτοδιοικητικού πολιτικού προσωπικού της περιοχής, το οποίο χωρίς τεχνητούς αποκλεισμούς και μικρόνοες στρατηγικές θα κληθεί να συμβάλει στην άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων της περιοχής και της χώρας μας συνολικά.
Το πρόβλημα δεν είναι Δήμος Άρτας ή Δήμος Κομποτίου. Το πρόβλημα είναι ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ή όχι. Βέβαια, καταλαβαίνω την δυσκολία όλων αυτών που συντάξανε το κείμενο και προκάλεσαν την λαϊκή συνέλευση. Αντιλαμβάνομαι ότι είναι αδύναμοι μπροστά στα ερωτήματα που πρώτα και κύρια προκύπτουν. Που μας οδήγησε ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ’ και γιατί χρειάζεται ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ; Τι εμπόδισε την «Κυβέρνηση» να λύσει το οξυμμένα προβλήματα τόσα χρόνια, γιατί δεν τα έλυσε ο «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ»’ και πως θα τα λύσει ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ; Το Θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η Τ.Α. δίνει την δυνατότητα στο να λυθούν ή όχι και γιατί; Τι εμπόδισε τις διαδημοτικές συνεργασίες, κυρίως στη διαχείριση των υδάτινων πόρων, στη λήψη μέτρων Πολιτικής Προστασίας στους τομείς των αντιπλημμυρικών έργων, στης δασοπροστασίας κλπ., στη διαχείριση των απορριμμάτων κλπ; Τι εμπόδισε να ενισχυθούν οι Ο.Τ.Α. με τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό;
ΑπάντησηΔιαγραφήΤι εμπόδισε τους κυβερνώντες να κάνουν τους Δήμους βιώσιμους, τι εμπόδισε στο να δώσουν μέρος της φορολογίας (τσιγάρα, μπύρα κλπ) στους Ο.Τ.Α., που γι’ αυτό το λόγο επιβληθήκανε;
Δεν γίνεται να πειστεί κανένας νοήμων άνθρωπος ό,τι στο Νομό Άρτας με τους 10 Δήμους σήμερα δεν μπορεί να λυθεί το πρόβλημα της βιολογικής καθαριότητας ή το αποχετευτικό και αύριο με 1 ή 2 ή 3 ή 4 Δήμους θα λυθεί. Πως, τι θα γίνει αύριο, οι Δήμοι θα αποκτήσουν τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό; Γιατί δεν υπήρξε διαδημοτική συνεργασία τόσα χρόνια για να λυθεί και τι την εμπόδιζε; Τι εμπόδιζε την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να δώσει λύσεις; Είπαμε να λέμε καλαμπούρια για να περνάει η ώρα, αλλά μην το παρακάνουμε κιόλας.
Γιατί αποτύχανε οι απόπειρες
1. Με τις (ασχεδίαστες και εθελοντικές) συνενώσεις και τους αναπτυξιακούς συνδέσμους του Ν. 1416/1984.
2. Με τις (σχεδιασμένες αλλά εθελοντικές ) συνενώσεις του Ν. 1622/1986.
3. Με τα συμβούλια περιοχής του Ν. 2218/1994.
4. Με τον «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ»
. Δηλαδή ο πολίτης, που απευθύνεται σήμερα στο Δήμο που ανήκει πχ. Δήμο Πέτα και έχει την όποια επαφή με την Δημοτική αρχή, θα έχει καλύτερη και ουσιαστικότερη δυνατότητα να μετέχει στην λήψη των αποφάσεων αν αύριο ανήκει στον Δήμο Άρτας ή στο Δήμο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΚΟΥΦΑΣ; Το τοπικό συμβούλιο που προβλέπεται (χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες) είναι πιο δημοκρατική έκφραση των πολιτών από το σημερινό Δήμο; Συρρικνώνεται και αποδυναμώνεται η εμβέλεια της Δημοκρατίας ή ενισχύεται;
Τι ήταν αυτό που εμπόδισε τους εκάστοτε κυβερνώντες να ψηφίσουν ? νόμους και ? διατάγματα που προέβλεπε ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ;
Η νέα διοικητική δομή της χώρας θα συνεισφέρει στο να διαλυθούν τα λεγόμενα «διαπλεκόμενα συμφέροντα» με τους «νταβατζήδες»; Αν ναι, με ποιο τρόπο και πως;
H διόγκωση της φτώχειας σε ένα κράτος θεσμικά ανάπηρο, εν πολλοίς κομπραδόρικο και διεφθαρμένο, και με το πολιτικό σύστημα σε αποδόμηση, θα συρρικνωθεί; Η Ήπειρος που το 2006 συμμετέχει με το 2,2% στο σχηματισμό του ΑΕΠ, θα γίνει πιο πλούσια; Οι κάτοικοί της θ’ ανασάνουν οικονομικά; Η παλιά δομή έφταιξε ή κάτι άλλο;
Η Διοικητική δομή έφταιξε που ο Δήμος Πέτα εισπράττει από τον Τ.Π. ΓΙΑ 4.904 άτομα (απογραφή 2001) και παρέχει υπηρεσίες σε 7.000 άτομα;
Η Διοικητική δομή έφταιξε που 30 χρόνια το σχέδιο πόλης του Πέτα δεν εφαρμόστηκε;
Ας σοβαρευτούμε.
Η αδιαφορία είναι ακίνδυνη όσο είναι προσωπική υπόθεση. Όταν όμως γίνεται συλλογική συμπεριφορά, τότε ο λαός θα πρέπει να αρχίσει να ανησυχεί.
Το σχόλιο
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο πρόβλημα δεν είναι Δήμος Άρτας ή Δήμος Κομποτίου. Το πρόβλημα είναι ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ή όχι..... δεν είναι ανωνύμου αλλά δικό μου
Καρίτσας Βαγγέλης
Πέτα Άρτας
Συμφωνώ απόλυτα Βαγγέλη στις διαπιστώσεις σου. Η τοπική αυτοδιοοίκηση στη χώρας μας δεν κατάφερε να λειτουργήσει αποτελεσματικά προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Και αυτό δεν έγινε, διότι:
ΑπάντησηΔιαγραφή1. δεν είχε τους απαιτούμενους πόρους. Δηλαδή, δεν είχε επαρκή χρηματοδότηση για την κάλυψη των αναγκών και την ανάπτυξη, και δεν είχε το αναγκαίο στελεχιακό δυναμικό για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των παρεμβάσεών του.
2. δεν είχε αρμοδιότητες. Η τοπική αυτοδιοίκηση στερούνταν θεσμικού πλαισίου που θα επέτρεπε τον σχεδιασμό και την άσκηση πολιτικών (δεν εννοώ κομματικών) στρατηγικών επιλογών σε τοπικό επίπεδο.
Τα δύο παραπάνω δεν τα είχε, διότι το κεντρικό πολιτικό σύστημα δεν επιθυμούσε να παραχωρήσει ανθρώπινους και υλικούς πόρους, ούτε να παραχωρήσει την άσκηση της εξουσίας σε θεσμούς που δεν μπορούσε να ελέγξει ασφυκτικά. Κατά συνέπεια, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση μέτρων σε τοπικό επίπεδο ακολουθούσε περίπλοκες διαδρομές σε φυσικά πρόσωπα, νομαρχίες, περιφέρειες, υπουργεία, κλπ. Και συνήθως χωρίς οι τοπικές κοινωνίες να έχουν ουσιαστική ενημέρωση, αξιολόγηση των στοιχείων, γόνιμο δημοκρατικό διάλογο και συμμετοχή στις αποφάσεις.
Επιπρόσθετα, θα έλεγα ότι ο κατακερματισμός των τοπικών κοινωνιών και η ενσωμάτωσή τους σε αδύναμα αυτοδιοικητικά σχήματα, όπως οι κοινότητες παλαιότερα και οι μικροί και ανίσχυροι δήμοι του Καποδίστρια παλιά ή του Καλλικράτη τώρα, είναι σε μεγάλο βαθμό «πολιτική» επιλογή, ακριβώς για τη διαιώνιση της αδυναμίας της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στο στάδιο που βρισκόμαστε, τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε τοπικό, οι κοινωνίες αποκλείστηκαν από τη διαδικασία του διαλόγου για τον Καλλικράτη. Αλλά και όπου ενεργοποιήθηκαν από μόνες τους, η πολυφωνία ή η μη-σύγκλιση και η μη-σύνθεση των απόψεων, λειτουργούν προσθετικά στην αδυναμία. Παρόλο που υπήρξε αρκετός χρόνος για συζήτηση και διάλογο, αυτός δεν αξιοποιήθηκε, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε αυθαίρετες αποφάσεις η πατρότητα των οποίων αποφάσεων αγνοείται ακόμη, ενάντια στις εκφρασμένες απόψεις κοινωνιών, αυτοδιοικητικών παραγόντων και δημοτικών συμβουλίων.
Η θεσμοθέτηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η δημιουργία μεγαλύτερων αυτοδιοικητικών σχημάτων, και η περιφερειακή αυτοδιοίκηση, έρχεται ως υποχρέωση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ας εξετάσουμε λοιπόν σε επίπεδο διακηρύξεων τα βασικά του συστατικά, για να δούμε αν μπορούμε να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα:
1. Αρχιτεκτονική. Κατά την άποψή μου, τα σχήματα των δήμων που θα προκύψουν πρέπει να έχουν κοινά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά. Είναι το πρωτεύον στοιχείο και το πλέον καθοριστικό. Η συνοχή προκύπτει ως αποτέλεσματα της συλειτουργίας για την επίτευξη κοινών στόχων, σε επίπεδο νομού αρχικά και σε επίπεδο περιφέρειας στη συνέχεια. Ο κατακερματισμός των αναπτυξιακών εργαλείων αποτελεί αντιαναπτυξιακή πρακτική.
2. Πόροι. Οποιαδήποτε και εάν είναι η αρχιτεκτονική των δήμων του Καλλικράτη, η βιωσιμότητά τους προσδιορίζεται από τους πόρους που θα διατεθούν και από τις αναπτυξιακές προοπτικές, οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν νέους πόρους. Προσδιορίζονται κάποιες πηγές πόρων, μέσω ποσοστών του ΦΠΑ, του φόρου ακινήτων, καθώς και του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων που εδρεύουν στην περιοχή. Οι πόροι λοιπόν εξαρτώνται άμεσα από την αρχιτεκτονική και τις αναπτυξιακές δυνατότητες των συνενούμενων δήμων.
3. Προσωπικό. Οι Δήμοι είναι υποστελεχωμένοι. Η διεκδίκηση περισσότερων θέσεων στην τοπική αυτοδιοίκηση είναι ο ένας δρόμος. Η συγκρότηση, μέσω συνενώσεων, ισχυρών τεχνικών υπηρεσιών, οικονομικών υπηρεσιών, υπηρεσιών μηχανογράφησης, κλπ, είναι ένας άλλος δρόμος. Προσωπικά, θεωρώ ότι η επανάληψη μικρών και υποστελεχωμένων διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών είναι βασικός παράγοντας που οδηγεί στην απαξίωση ανίσχυρων δήμων.
Για να κλείσω το σχόλιο, βασικό ζητούμενο είναι η συνειδητοποίηση των προβλημάτων που υφίστανται, όπως τα περιγράφεις, η διαπίστωση των αιτιών που δημιούργησαν αυτά τα προβλήματα, και η διερεύνηση και αξιολόγηση των εναλλακτικών επιλογών.